Węgrzy nazywają siebie oraz swój język ‘Magyar’, należy on do grupy języków ugryjskich i powstał w XVI w. Posługuje się nim ok. 14 mln osób – głównie na Węgrzech, ale także w Słowacji, Rumunii, Serbii, Ukrainie, Słowenii i Austrii. Co ciekawe, jest językiem urzędowym nie tylko na Węgrzech,
ale także w Berehowe (Ukraina), Słowenii i Wojwodinie (Serbia).
Dyskusje na temat pochodzenia
Wokół pochodzenia języka węgierskiego pojawiały się liczne kontrowersje. Od XIX wieku dyskutowano, czy język ten jest bliżej spokrewniony z językiem fińskim (tak uznaje się obecnie),
czy jednak z tureckim lub japońskim, próbowano także łączyć go z wieloma innymi językami.
Wtedy też przeszedł znaczną zmianę, ponieważ zostało dodanych około 10000 nowych słów i powstała specjalna instytucja, która musiała dbać o jego czystość i ciągłe tworzenie kolejnych odpowiedników. Pomimo wielu teorii, w dzisiejszych czasach językoznawcy uważają go za język z rodziny ugrofińskiej.
Alfabet i słowotwórstwo
Do zapisu stosuje się alfabet oparty na piśmie łacińskim, składa się z 40 liter (14 samogłosek i 26 spółgłosek). Tym co różni węgierski od języka polskiego są głoski – niektóre z nich nie istnieją w naszej mowie, nie znajdziemy także liter takich jak ‘w’, ‘x’, ‘y’ i ‘q’, a akcent zawsze pada na pierwszą sylabę. Ciekawe jest również to, że Węgrzy tworzą czasowniki od wszystkich wyrazów, dlatego jest ich bardzo dużo, jednak nie mają czasownika ‘mieć’ (aby go zastąpić stosują różne konstrukcje językowe).
Kolejną ciekawostką jest to, że Węgrzy posiadają dwa słowa określające kolor czerwony: piros (żywoczerwony) i vörös (ciemnoczerwony). Pierwszy z nich odnosi się do przedmiotów nieożywionych, sztucznych, używa się go aby ukazać obojętne lub przychylne nastawienie, np. czerwona kredka, światło. Natomiast drugi z nich dotyczy przedmiotów ożywionych, naturalnych i stosuje się go do wyrażenia silnego zaangażowania emocjonalnego lub powagi,
np. czerwone wino, niebo.
W języku węgierskim istnieją także słowa, które określają wiek rodzeństwa, bez dodawania konkretnego słowa jak w polskim: öcs (młodszy brat), báty (starszy brat), húg (młodsza siostra),
nővér (starsza siostra).
Nauka języka węgierskiego
Wielu nauczycieli i językoznawców uważa ten język za skomplikowany i zawiły, ponieważ nawet podstawowe zwroty mogą sprawić trudność. Żadne ze słów nie przypomina angielskich i nie mają nic wspólnego z innym językiem, np. ‘tak’ to ‘igen’, przez co trudno się uczyć metodą skojarzeń. Problemy może stwarzać także pisownia, która znacznie różni się od wymowy. Podczas podróży turyści nie są w stanie wymówić poprawnie danego słowa, przez co nie zostają zrozumiani, przykładowo ‘dziękuję’ po węgiersku to ‘köszönöm’, ale wymawia się ‘kesenem’.
Język węgierski znacznie różni się od języków innych państw, zwłaszcza naszego ojczystego, nie znaczy to jednak, że nie jest popularny, wręcz przeciwnie. Coraz więcej osób zgłębia zawiłości Magyar dla przyjemności, możliwości podróżowania i obcowania z tą kulturą w jej naturalnym środowisku. Słysząc węgierski często pierwszym co przychodzi nam do głowy jest ‘egeszege’. Biorąc pod uwagę, że Węgrzy są sympatyczni i chętni do komunikowania się, z uśmiechem docenią próby dogadania się w ich <a href=”https://www.atominium.com/pl/jezyki”>języku</a>. Zastosujmy jednak poprawny zwrot ‘egészségedre’. A jak to przetłumaczyć? Na zdrowie!
K.K.
